İstənilən dildə bilməli olduğunuz 16 söz və ifadələr
Başqa ölkəyə səyahət edərkən bir neçə ümumi ifadəni öyrənməklə inanılmaz nəticələr əldə edə bilərsiniz. Çox vaxt ana dili ingilis dili olanlar hər kəsin ingilis dilində danışa bildiyinə inanırlar. Beləliklə, onlar səyahət edərkən getdikləri yerin dilini öyrənməyə ehtiyac duymurlar. Hər şey bir yana axı, ingilis dilində danışmaq yaxşıdır, elə deyilmi?
Yaxşı, ola bilər. Ancaq bir şeylər edə bilmənin başqa yolları da var.
Mən demirəm ki, getdiyin hər ölkənin dilində sərbəst danışasan (əgər bu sənin arzun deyilsə). Demək istədiyim odur ki, bir neçə söz və ifadə öyrənmək sizin səyahət təcrübənizi xeyli zənginləşdirə bilər.
Əlbəttə ki, tezliklə unuda biləcəyiniz və ya heç vaxt istifadə etməyəcəyiniz sözləri və ifadələri əzbərləmək üçün vaxtınızı itirmək istəməzsiniz.
İllərlə etdiyim səyahət təcrübəm sayəsində öyrənməli olduğumuz ən vacib söz və ifadələri qeyd etmişəm.
Səyahət zamanı ingilis dilində danışmaqdan niyə qaçıram?
Mən 2003-cü ildən bəri dünyanı gəzirəm və bu müddət ərzində 23 fərqli ölkədə yaşamışam.
Harasa getməzdən əvvəl məqsədim hər bir ölkənin ana dilini öyrənmək üçün mümkün qədər çox vaxt sərf etmək idi. Bəzi dilləri çox tez unudurdum. Bəzi dillərdə isə səlisliyimi bu günə qədər qoruyub saxlamışam.
İndiyə kimi getdiyim bir neçə ölkə var idi ki, orada bir neçə gündən çox vaxt keçirmək fikrində deyildim, ona görə də gəlməmişdən əvvəl onların ana dilini öyrənməyə çalışmırdım. Mümkün qədər çox dili öyrənmək üçün əlimdə nə qədər vaxt olsa, sərf etməyə yenə də hazır idim. Bunun əsas səbəbi, mənim səyahətlərdə ingilis dilindən istifadə etmək istəməməndir.
İnternetdə bir yeri araşdırmaq sizə çox az kömək ola bilər. Yerli əhali isə yemək və alış-veriş üçün ən yaxşı gəzməli, görməli yerləri, ən gözəl çimərlikləri bilir.
Yerli dillərdən heç birini öyrənə bilməsəniz, bütün bunları əldən verəcəksiniz. Düşündüyünüzdən daha çox şey itirəcəksiniz. Buna görə də, bir az zamanım və ya dəqiqələrim olanda, hər zaman əlimdə olan vaxtda bir az fərqli dil öyrənirəm. Məsələn, mən polyak dilinin əsaslarını öyrənmək üçün bir saat vaxt sərf etdiyim olub.
Aşağıda öyrənmək üçün ən vacib ifadələri qeyd etmişəm.
Bu yazıda bu ifadələrin alman, fransız, mandarin çin, ispan və italyan dillərinə tərcümələrini əlavə etmişəm.
Gəlin başlayaq!
- “Thanks” Çox sağolun
Hər hansı bir ölkəyə getməzdən əvvəl öyrənməli olduğunuz bir nömrəli söz “təşəkkür”dür. Bu söz nəzakəti göstərir və insanlar onların öz dillərində bu sözü öyrəndiyinizi görəndə çox məmnun olacaqlar.
- German/Alman: Danke
- French/Fransız: Merci
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Xièxie
- Spanish/ İspan: Gracias
- Italian/İtalyan: Grazie
2. “I’m sorry” Üzr istəyirəm
Nəzakət xatirinə üzr istəməyi bilmək yaxşıdır. Bunu izdihamın arasından keçərkən və ya ümumi üzr istəmək lazım olduqda deyə bilərsiniz.
German/Alman: Es tut mir leid – “I am sorry” or Entschuldigung – “excuse me”
French/Fransız: Je suis désolé (for male speakers), je suis désolée (for female speakers) or pardon
Mandarin Chinese/Mandarin Çin: Duìbùqĭ or bù hǎoyìsi
Spanish/İspan: Lo siento or perdón
Italian/İtalyan: Mi dispiace or perdono
3. “Hello” Salam
Biri ilə söhbətə başladıqda ilk nə etməlisiz? Onları salamlamalısınız:
- German/Alman: Hallo
- French/Fransız: Bonjour
- Mandarin Chinese/Mandarin Çin: Nǐ hǎo
- Spanish/İspan: Hola
- Italian/İtalyan: Ciao
4. “Can I have…” …. əldə edə bilərəm?
Səyahət etdiyiniz zaman çöldə yemək yeyəcək, kafelərdə vaxt keçirəcək və suvenir alacaqsınız. Bu, restoran, çörək, qəhvə mağazası və ya kafedə sifariş vermək üçün lazım olan ifadədir.
- German/Alman: Kann ich einen Kaffee haben…? – “Can I have a coffee?”
- French/Fransız: Je voudrais un croissant. – “I would like a croissant.”
- Mandarin Chinese/Mandarin Çin: Wŏ yào zhè gè. – “I want this.”
- Spanish/İspan: ¿Me trae dos cafés, por favor? – “Please give me two coffees.”
- Italian/İtalyan: Posso avere…? – “Can I have…?”
5. “How much does it cost?” Bunun qiyməti neçəyədir?
Səyahət zamanı fərasətli olmağa, həmçinin büdcəniz daxilində xərclər etməyə kömək edir.
- German/Alman: Wieviel kostet das?
- French/Fransız: Combien ça coûte ?
- Mandarin Chinese/Mandarin Çin: Zhè shì duōshǎo qián?
- Spanish/İspan: ¿Cuánto cuesta?
- Italian/İtalyan: Quanto costa/costano? (singular/plural)
6. “Yes” Bəli
“Bəli” öyrənmək üçün ən sadə sözlərdən biridir və bu, bir çox Roman dillərində eyni cür səslənir.
- German/ Alman: Ja
- French/ Fransız: Oui
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Shì (Technically there is no word for “yes” in Mandarin, but in many cases ‘it is’ works – otherwise, you’d repeat the verb of the question.)
- Spanish/ İspan: Sí
- Italian/ İtalyan: Sì
7. “No” Xeyr
Niyə “yox”un tərcüməsini öyrənmədən əvvəl “bəli” deməyi öyrənirsiniz?
- German/Alman: Nein
- French/Fransız: Non
- Mandarin Chinese/Mandarin Çin: Bú shì (Similarly to yes, as explained above, this actually means ‘it isn’t’, as there’s no single word for ‘no’ in Mandarin. If you put bù (‘not`) before the verb in question that tends to be what you need.)
- Spanish/İspan: No
- Italian/İtalyan: No
8. “I am…”
“Mən…. am,əm” birləşməsi “Mənim adım …” ifadəsindən daha yaxşı bir ifadədir. Niyə? Çünki siz onu bir sıra mövzulara tətbiq edə bilərsiniz – təkcə adınıza deyil, işinizə, milliyyətinizə və bir çox başqa şeylərə.
- German/ Alman: Ich bin…
- French/ Fransız: Je suis…
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Wǒ shì…
- Spanish/ İspan: (Yo) soy…
- Italian/ İtalyan: (Io) sono…
9. “What’s your name?” Adınız nədir?
Özünüzü təqdim etdikdən sonra qarşınızdakı insandan da adını soruşmaq istəyərsiniz.
- German/ Alman: Wie heißen Sie? (formal) or Wie heißt du?(informal)
- French/ Fransız: Comment vous appelez-vous ? (formal) or Comment tu t’appelles ? (informal)
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Nǐ guìxìng? (formal) or Nǐ jiào shénme míngzi? (informal)
- Spanish/ İspan: ¿Cómo se llama usted? (formal) or ¿Cómo te llamas? (informal)
- Italian/ İtalyan: (Lei) come si chiama? (formal) or (Tu) come ti chiami? (informal)
10. “How are you?” Necəsən?
Özünüzü bir yerli ilə söhbət edərkən tapırsınızsa, onların əhvalının necə olduğunu soruşmaq adi bir ədəb əlamətidir.
Mən görürəm ki, bir çox fərqli mədəniyyətdən olan, xidmət sahəsində işləyən insanlar, onların necə olduqlarını soruşmağa vaxt ayırdığınız zaman bunu həqiqətən qiymətləndirirlər.
- German/ Alman: Wie geht es dir?
- French/ Fransız: Comment allez-vous ? or the informal Ça va ?
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Nǐ hǎo ma? (While this is technically correct, you’re more likely to hear something along the lines of Nǐ zuìjìn zěnme yàng? – How have you been lately?)
- Spanish/ İspan: ¿Cómo está? (formal), ¿Cómo estás? (informal)
- Italian/ İtalyan: Come sta? (formal), Come stai? (informal)
11. “Great!” (Əla!)
Kimsə sizdən necəsən deyə soruşanda, qısa və tez cavab vermənin yolu.
- German/ Alman: Mir geht es großartig! – “I am great!”
- French/ Fransız: Ça va bien ! – “I am good!”
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Wǒ hěn hǎo!
- Spanish/ İspan: Bien
- Italian/ İtalyan: Bene!
12. “Again, please” Yenidən, zəhmət olmasa
İstənilən dildə yeni öyrənməyə başlayanlar, sürətli templə əcnəbilərin danışdıqlarını başa düşməkdə çətinlik çəkirlər. Həyəcanlanmayın – sadəcə dediklərini təkrarlamağı xahiş edin.
Əgər dildə yenisinizsə, “Bağışlayın, bunu təkrarlaya bilərsiniz” deməyinizi yadda saxlamağa ehtiyac yoxdur – qısa şəkildə “yenidən, zəhmət olmasa” demək daha asandır.
- German /Alman: Bitte wiederholen Sie – “Please repeat”
- French/ Fransız: Répétez s’il vous plaît (“Repeat, please”) or Comment? (“How?”)
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Máfán nǐ, zài shuō yībiān – “Please say that again”
- Spanish/ İspan: ¿Disculpa?, ¿Perdón? or ¿Cómo? – “How?”
- Italian/ İtalyan: Puo ripetere, per favore? – “Could you repeat that please?”
13. “More slowly, please” Bir az aramla, zəhmət olmasa
Bu, yerlilər həqiqətən sürətli danışanda istifadə edə biləcəyiniz başqa bir ifadədir.
- German/Alman: Langsamer, bitte.
- French/ Fransız: Plus lentement, s’il vous plaît.
- Mandarin Chinese/Mandarin Çin: Qǐng màn màn yīdiǎn.
- Spanish/İspan: Más despacio, por favor.
- Italian/İtalyan: Più lentamente, per favore.
14. “Sorry, I Don’t Understand” Bağışlayın, başa düşmədim
Əcnəbi ilə ünsiyyətdə probleminiz varsa – onlara bu ifadəni deyin!
- German/ Alman: Entschuldigung, das verstehe ich nicht.
- French/ Fransız: Je suis désolé, je ne comprends pas. (for male speaker) Je suis désolée, je ne comprends pas. (for female speakers)
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Bù hǎoyìsi, wǒ tīng bù dǒng.
- Spanish/ İspan: Lo siento, no entiendo.
- Italian/ İtalyan: Mi dispiace, non capisco.
15. “Where is (the)…?” (…..Harada yerləşir?)
Siz yeni bir ölkəyə səyahət edirsiniz. Çox güman ki, siz orda yerləri tapmaqda çətinlik çəkəcəksiniz. Yerlilərdən istiqamət soruşmaqdan çəkinməyin.
Onların dediklərini başa düşməsəniz belə, onlara təyinatınızı xəritədə göstərə bilərsiniz.
- German/ Alman: Wo ist (der/die/das)…?
- French/Fransız: Où est (le/la)…?
- Mandarin Chinese/Mandarin Çin: … Zài nǎlǐ?
- Spanish/ İspan: Dónde está (el/la)…?
- Italian/ İtalyan: Dov’è (il/la)…?
16. Goodbye (Sağol)
Bilməli olduğunuz son faydalı söz isə budur.
- German/ Alman: Auf Wiedersehen (formal) or Tschüss (informal)
- French/ Fransız: Au revoir
- Mandarin Chinese/ Mandarin Çin: Zàijiàn
- Spanish/ İspan: Adiós
- Italian/ İtalyan: Arrivederla (formal), arrivederci (informal and plural)